(NL) Momentum Dialoog #1: Collectief wonen en erfgoed

By DOCOMOMO Belgium / October, 29, 2021 / 0 comments

ONLINE GESPREK | 10.11.2021, 20:00 | Atelier van de Vlaamse Bouwmeester, Brussel

Op 10 november om 20.00 u organiseert het agentschap Onroerend Erfgoed i.s.m. uitgeverij Public Space een dialoog over erfgoed en collectief wonen. Wat kan erfgoed betekenen voor het collectieve wonen van vandaag?

Momentum Dialoog #1

Vlaams Bouwmeester Erik Wieërs, professor Dirk De Wachter en administrateur-generaal van het agentschap Onroerend Erfgoed Sonja Vanblaere zitten samen rond de tafel. Het gesprek vindt plaats (zonder publiek) in het Atelier van de Vlaamse Bouwmeester. Het wordt live gestreamd via Facebook.

Waarom dit initiatief?
Met Momentum Dialoog #1 geven we de aftrap voor ons nieuwe tijdschrift: Momentum.

Momentum, het tijdschrift voor erfgoed en maatschappij, plaatst de uitdagingen van de eenentwintigste eeuw centraal. Ieder nummer schuift een ander urgent maatschappelijk thema naar voren waarin erfgoed een hedendaagse rol kan spelen. We kijken naar erfgoed met een hedendaagse blik, herinterpreteren het en tonen hoe het kansen biedt voor de toekomst van onze leefomgeving.

Thema: Collectief wonen
Het eerste nummer van Momentum voert een pleidooi voor collectiever wonen als antwoord op de grote ruimtelijke vraagstukken op het vlak van klimaat, samenleven, ecologie en circulariteit.

In dit eerste nummer nemen we projecten onder de loep van ondernemende burgers, overheden, ontwikkelaars, bouwmaatschappijen en architecten die nieuwe woonvormen met aandacht voor collectief gebruik bedenken op bijzondere erfgoedlocaties.

Collectiever wonen biedt een antwoord op een aantal urgente maatschappelijke vraagstukken. Kostbare open ruimte geraakt volgebouwd, de biodiversiteit staat onder druk, de prijzen op de woningmarkt worden voor steeds meer mensen moeilijk te betalen, de files blijven toenemen en de klimaatverandering is vooralsnog geen halt toegeroepen.

Verdichting, hergebruik en meervoudig en flexibel ruimtegebruik zijn sleutelwoorden om tot oplossingen te komen. Nieuwe, collectievere woonvormen geven een antwoord op demografische evoluties, veranderende woonbehoeftes en de groeiende eenzaamheid in de samenleving. Vlaanderen telt steeds meer alleenstaanden, met of zonder kinderen, nieuw samengestelde gezinnen, een grote groep actieve gepensioneerden en een stijgend aantal senioren en zorgbehoevenden.

Hoe kan erfgoed hierin een rol spelen?
Het bewustzijn groeit dat het meest duurzame bouwen het niet-bouwen is: het hergebruiken en herbestemmen van wat al bestaat. We kunnen alleen maar toejuichen dat erfgoed de laatste jaren kan rekenen op een toenemende appreciatie. Heel wat erfgoed, van de monumentale fabriekskathedraal tot het dorpsklooster, is op zoek naar een geschikte bestemming. Collectieve woningbouwprojecten vinden steeds vaker een plek in historisch erfgoed zoals kloosters, hoeves, fabrieken, scholen, hospitalen of militaire kazernes.

In Momentum zoomen we ook in op belangrijke historische voorbeelden van collectief wonen die vandaag nog steeds inspireren. Begijnhoven, tuinsteden, woonerven: ze vormen een onuitputtelijke bron van knowhow opgebouwd door de generaties voor ons.

In de eerste editie vindt u bijdragen van Joeri De Bruyn, Sofie De Caigny, Dirk De Wachter, Wivina Demeester, Dirk Laureys, Anne Mailliet, Evelien Pieters, Edith Wouters, Sonja Vanblaere, Karina Van Herck en Erik Wieërs.

Lees ook: Momentum. Tijdschrift voor Erfgoed en Maatschappij. Collectief Wonen