(NL) Middelkerke sloopt RTT gebouw
Burgemeester Jean Marie De Decker laat RTT gebouw slopen
Het VAI, het Vlaams Architectuur Instituut, organiseerde van 14 tot 17 oktober in Oostende de derde editie van “het Festival van de Architectuur” met als hoogtepunt op zondag “De dag van de architectuur” in geheel Vlaanderen. In het zelfde weekend werd in de badplaats Middelkerke in alle discretie een mooi RTT gebouwtje uit 1939 afgebroken. Burgemeester Jean-Marie Dedecker en zijn equipe gaven een slopingsvergunning voor een constructie waarmee België in verbinding stond met de wereld.
Samen met het zendstation in Ruislede (Wingene) en het ontvangststation in Oudenburg was dit gebouw de infrastructuur van de Radio Martieme Diensten, een onderdeel van de RTT. In 1938-1939 werden twee 65 meters hoge zendmasten opgetrokken evenals een bescheiden gebouwtje. De naam van de architect is onbekend, vermoedelijk iemand die binnen de RTT werkzaam was.
Het elegant laag paviljoen heeft een uitgesproken horizontale geleding en in de gebogen wand zijn cirkelvormige raamopeningen, een venstertype met een maritieme connotatie dat erg in vogue was tijdens het Interbellum. De hoge, rode zendmasten verdwenen in 2019 evenals het toeristisch infopaneel met de duiding dat deze site een belangrijke pagina is geweest in de geschiedenis van de communicatie.
Het gebouwtje is gelegen op een smal stukje begroeide duin op 100 meters van de langste straat in deze badplaats, die nog steeds de naam draagt van de Koning Leopold laan, en nabij de zeedijk met haar “Atlantic Wall”. Aan de andere zijde liggen op 100 meter de polders die stelselmatig worden volgebouwd. Van een uniek en uitgestrekt duinenlandschap is geen sprake meer, zonder expert te zijn kan men dit vaststellen. De zone rond het gebouwtje wordt omschreven als natuurgebied dat moet beantwoorden aan de Habitatrichtlijnen en moet passen in het VEN (Vlaams Ecologisch Netwerk) van de waardevolste en gevoeligste natuurgebieden in Vlaanderen. Dat men natuurgebieden met de grootste zorg moet koesteren is terecht, maar het gaat om een restgebied, een terrein van nog geen twee voetbalvelden groot geprangd tussen twee wegen en villa’s. Stedenbouw van een surrealistisch gehalte.
De vereniging DOCOMOMO België, onderdeel van een internationaal netwerk voor de studie van het jong modern patrimonium, pleitte om deze getuigenis in de geschiedenis van de communicatie een andere bestemming te geven in de sector van toerisme of natuureducatie. De milieuambtenaar van Middelkerke antwoordde in juli 2021 dat het gebouw gelegen is in een bijzonder plan van aanleg uit 2001 met als bestemming “natuurgebiedszone”, het gebouw heeft als bestemming “zone voor gemeenschapsvoorzieningen met natuurgebiedszone als nabestemming”. Het gebouw uit 1939 staat niet in de weg om daar een natuureducatiepunt van te maken, het vraagt enkel enige verbeelding.
Het gemeentebestuur concludeert echter dat er geen andere optie was dan te slopen en het terrein terug te geven aan de natuur. Het gebouwtje was niet beschermd als monument, dus compleet volgelvrij verklaard. Een dergelijk statuut is aan de kust gelijk aan sloopwaardig. In het verleden fulmineerde Dedecker in krachtige bewoordingen de toenemende verschraling aan onze kunst. De bouwpromotoren bepalen alles en enige waardering voor erfgoed is afwezig. Alles mag worden gesloopt en alle getuigenissen van een interessant verleden mogen worden vernietigd. Nu hij burgemeester is doet hij hetzelfde. Van cynisme gesproken !
Middelkerke verliest opnieuw een getuigenis uit het Interbellum en tevens een belangrijke pagina uit haar geschiedenis als locatie van verbinding met de wereld. Alles wordt uitgewist in plaats van te gaan voor een zinvol hergebruik. Een compleet gemiste kans en een voorbeeld van onze wegwerpcultuur, nu in naam van natuurherstel.
Marc Dubois, architect / Journalist VVJ / 19 oktober 2021
lees ook: Maritiem zendstation Middelkerke (Oostende Radio) on the radar